Tüketici Hakem Heyeti Sınırı 2022, İcra Takibi, İtirazın İptali Davası ve Arabuluculuk
1- Hakem Heyeti Sınırındaki Para İçin İcra Takibi ve İtirazın İptali
1.1. Tüketici Hakem Heyeti Parasal Sınırları 2022
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 68 inci ve Tüketici Hakem Heyetleri Yönetmeliğinin 6 ncı Maddelerinde Yer Alan Parasal Sınırların Arttırılmasına İlişkin Tebliğ 16.12.2021 tarih ve 31691 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştı. Tebliğ’e göre:
“Tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu veya tüketici işleminin yapıldığı yer (yetkili tüketici hakem heyetinin bulunduğu yer)”
i.Büyükşehir statüsünde olmayan bir ilin merkez olmayan bir ilçesinde ise 10.280 (onbinikiyüzseksen) Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda İlçe Tüketici Hakem Heyetleri’ne,
ii. Büyükşehir statüsünde olmayan bir ilin merkez olmayan bir ilçesinde ise 10.280 (onbinikiyüzseksen) Türk Lirası ile 15.430 (onbeşbindörtyüzotuz) Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetleri’ne,
iii. Büyükşehir statüsünde olmayan bir ilin merkez ilçesinde ise 15.430 (onbeşbindörtyüzotuz) Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetleri’ne
iv. Büyükşehir statüsünde olan bir ilde ise 10.280 (onbinikiyüzseksen) Türk Lirasının altında bulunan uyuşmazlıklarda İlçe Tüketici Hakem Heyetleri’ne,
v. Büyükşehir statüsünde olan bir ilde ise 10.280 (onbinikiyüzseksen) Türk Lirası ile 15.430 (onbeşbindörtyüzotuz) Türk Lirası arasındaki uyuşmazlıklarda İl Tüketici Hakem Heyetleri’ne başvurulması dava şartıdır.
1.2. İcra Takibi ve İtirazın İptali
Yukarıda anılan parasal sınırlar içerisinde kalsa bile bu miktar için genel haciz yoluyla icra takibi başlatılmış ve itiraz üzerine takibin durmuş olması nedeniyle itirazın iptali davalı açılacaksa tüketici hakem heyetine başvuru yapılmadan dava açılabilir.
“Tüketici hakem heyetine başvuruyu düzenleyen 6502 sayılı Kanun'un 68. maddesinde açıkça belirtildiği üzere; tarafların İcra ve İflas Kanunu'ndaki hakları saklı tutulmuş olup, işbu davada 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nun 67/1. maddesinde düzenlenen itirazın iptali davası olduğundan doğrudan tüketici mahkemesinin görevli olduğu anlaşılmıştır.” (Yargıtay 6. Hukuk Dairesi’nin 04.10.2021 tarihli, 2021/114 E. - 2021/580 K. sayılı kararı)
2- Arabuluculuk Dava Şartına Etkisi
TKHK’ye eklenen arabuluculuk maddesi 31199 sayılı ve 28.07.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Düzenlemeye göre “Tüketici mahkemelerinde görülen uyuşmazlıklarda” arabuluculuk başvurusu zorunlu dava şartı haline getirilmiştir. İş davaları ve ticari davalarda olduğu gibi sadece para alacakları değil, tüketici mahkemelerinde görülecek her türlü dava (bentlerde sayılan istisnalar hariç) zorunlu arabuluculuk kapsamına alınmıştır. Alt bentlerde sayılan istisnalardan biri: “Tüketici hakem heyetinin görevi kapsamında olan uyuşmazlıklar” şeklindedir.
Düzenlemeye göre tüketici mahkemesinde açılacak her türden dava arabuluculuk kapsamındadır. Şayet tüketici hakem heyetinin görevine giriyorsa arabuluculuk kapsamında değildir. Yukarıdaki İİK istisnası kapsamında parasal sınır itibariyle tüketici hakem heyeti görev alanında kalan itirazın iptali davaları tüketici hakem heyeti görev alanından çıkarıldığına göre, icra takibi sonrası itirazın iptali davası açılabilmesi için arabuluculuk dava şartının yerine getirilmesi gerektiği sonucunu çıkarmak doğru bir yaklaşım olacaktır.
Sonuç Olarak
Konuyla ilgili henüz bir Yargıtay kararı mevcut değil ise de parasal sınırlar itibariyle hakem heyeti görev alanına giren ve fakat İİK kapsamındaki istisnai düzenleme ile hakem heyeti görev alanından çıkarılan ve böylece hakem heyetini atlayarak doğrudan açılabilen itirazın iptali davalarının zorunlu arabuluculuk kapsamında değerlendirilmesi gerektiği kanaatindeyiz[1]. Bu görüş uygulamada da hakim konumda olup arabuluculuk düzenlemesinin amacına da uygun düşecektir.
Daha fazla bilgi, hukuki danışmanlık ve sorularınız için Whatsapp hattımızdan veya mail yoluyla bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz. 03.02.2022
[1] Arabuluculuk Daire Başkanlığı bünyesinde hazırlanan Tüketici Hukukunda Uzman Arabuluculuk adlı kitapta da aynı görüş paylaşılmıştır. Bkz. Prof. Dr. Şebnem AKİPEK ÖCAL, Doç. Dr. Abdulkerim YILDIRIM Doç. Dr. İbrahim ERMENEK, Arb. Av. Selda KUTLA (2020) Tüketici Hukukunda Uzman Arabuluculuk, Ankara, s. 121.
Av. Kadir Uyanık
Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Ticaret Hukuku alanında yüksek lisans eğitimi görmektedir. Çalışmalarını Ticaret Hukuku ve Şirketler Hukuku alanında yoğunlaştırmıştır.