SGK İdari Para Cezalarına İtiraz Süresi ve Görevli Mahkeme

1- SGK Tarafından Düzenlenen İdari Para Cezalarına İtiraz

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun temel mevzuatı 5510 sayılı Kanun'dan ibarettir. Bu kanunun 102. Maddesinde Kurum'un hangi hallerde ve hangi miktarlarda idari para cezası düzenleyeceği tek tek sayılmıştır. Bu cezaların konusuna sebebine bakılmaksızın hepsi aynı sürelere ve aynı yargı yoluna tabiidir.

1.1. SGK İdari Para Cezalarına İtiraz Yeri: Kurum

SGK'nın idari para cezalarıyla ilgili işlemlerine ilişkin itiraz süreci 5510 sayılı Kanun'un 102/4 maddesinde düzenlenmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumu'nun idari para cezalarına itiraz yeri şu şekilde düzenlenmiştir:

"İdarî para cezaları ilgiliye tebliğ ile tahakkuk eder. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma itiraz edilebilir."

Düzenlemeden anlaşıldığı üzere ilgili şirket veya kişi; idari para cezasına ilişkin bildirim evrakının kendisine tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde idari para cezasını düzenleyen kuruma vereceği bir dilekçe ile itiraz edebilir.

1.2. SGK İdari Para Cezalarına İtiraz Süresi: 15 Gün

"İdarî para cezaları ilgiliye tebliğ ile tahakkuk eder. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma itiraz edilebilir." (5510 s. Kanun madde 102/4)

1.3. SGK İdari Para Cezasının İptali Davası Görevli Mahkeme: İdare Mahkemesi

Sosyal Güvenlik Kurumu'nun, idari para cezasını düzenleyen ilgili birimine itiraz edildikten sonra, itiraz Kurum tarafından değerlendirilecek ve çoğunluklu olduğu gibi, itirazın reddine karar verilecektir. İdari para cezasına itirazın reddi halinde, ilgili tarafından idare mahkemesinde iptal davası açılabilir. (102/4. Madde)

1.4. SGK İdari Para Cezasının İptali Davası Açma Süresi: 30 Gün

"Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler." (5510 s. Kanun madde 102/4 f. 4. c.)

1.5. SGK İdari Para Cezasına İtiraz Tahsil İşlemlerini Durdurur

Hakkında idari para cezası düzenlenenlerin, Kuruma 15 gün içinde itiraz etmeleri halinde idari para cezası kesinleşmez. İdari para cezasının bu aşamada kesinleşmemesi nedeniyle Kurum tahsilat işlemi yürütemez, haciz ve benzeri uygulamalar yapamaz.

"İtiraz takibi durdurur." (5510 s. Kanun madde 102/4 f. 3. c.)

1.6. İtirazın Reddi Üzerine Açılacak İptal Davası Tahsil İşlemlerini Durdurmaz

Hakkında idari para cezası düzenlenen şirket veya kişinin Kurum'a itirazının reddedilmesi ve ret kararı ilgiliye tebliğ edilmesi ile idari para cezası kesinleşmiş olur. Ret kararının tebliğinden sonra 30 gün içinde yetkili idare mahkemesinde dava açılması, Kurum'un tahsil işlemlerini durdurmaz. Dava açarken, idare mahkemesinden özellikle "yürütmeyi durdurma kararı" talep edilmelidir. Aksi takdirde dava sürerken şirketin banka hesaplarına haciz işlemi yapılabilir.

"Mahkemeye başvurulması idari para cezasının takip ve tahsilini durdurmaz." (5510 s. K. madde 102/6)

1.7. SGK İdari Para Cezası İndirimli Ödeme ve Dava Yolu

Hakkında idari para cezası düzenlenenler, idari para cezasına ilişkin bildirimin kendilerine tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde itiraz etmeden evvel veya itiraz ettikten sonra yine 15 günlük süre dolmadan önce Kurum'a peşin ödeme yapmaları halinde cezayı %25 indirimli olarak öderler. Bu ödeme borcu kabul anlamına gelmeyip, dava açma hakkı devam etmektedir.

"İdarî para cezalarının, Kuruma itiraz edilmeden veya yargı yoluna başvurulmadan önce tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde peşin ödenmesi halinde, bunun dörtte üçü tahsil edilir. Peşin ödeme idari para cezasına karşı yargı yoluna başvurma hakkını etkilemez." (5510 s. K. madde 102/5)

1.8. SGK İdari Para Cezalarının Zamanaşımı Süresi

"İdarî para cezaları on yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Zamanaşımı süresi, fiilin işlendiği tarihten itibaren başlar." (5510 s. K. madde 102/8)

1.9. SGK İdari Para Cezasına İtiraz Süresinin Kaçırılması - İtiraz Süresi Kaçırılırsa Hangi Dava Açılır? Ne Yapılabilir?

SGK tarafından düzenlenen idari para cezasına 15 günlük süresinde itiraz edilmemesi halinde idari para cezası kesinleşmiş olur. Kesinleşme üzerine SGK tarafından 6183 sayılı Kamu Alacakları Kanunu gereğince ödeme emri düzenlenir ve ilgilisine tebliğ edilir. Bu ödeme emrinin ilgiliye tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde İş Mahkemesi'nde ödeme emrine itiraz davası açılması mümkündür. Daha fazla bilgi için tıklayınız. (5510 s. K. Madde 89) ( 6183 s. K. Madde 35 )( Uyuşmazlık Mahkemesi 09.04.2012 tarihli, 2012/55 E. Ve 2012/81 K. Sayılı karar )

1.10. SGK İdari Para Cezasına İtiraza Karşı Cevap Vermezse

İdari para cezasına karşı Kurum'a itiraz dilekçesi verenler, dilekçenin Kurum'a giriş yaptığı tarihten itibaren 60 gün içinde herhangi bir cevap alamazsa; bunun anlamı "zımnen ret" olarak değerlendirilmektedir. İdari yargılama usulü gereği, kurumun 60 gün içinde cevap vermesi zorunludur. Aksi takdirde başvuruyu reddetmiş sayılmaktadır. Zimnen ret süresi olan 60 günlük sürenin dolmasının ardından 30 günlük iptal davası açma süresi başlayacaktır. Bu sürelerin dikkatli hesaplanması gerekir.

2. SGK Tarafından Düzenlenen Ödeme Emirlerine İtiraz

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından düzenlenen ödeme emirlerinin kaynağı 6183 sayılı Kanundur. Bu kanun uyarınca düzenlenen ödeme emirlerine itiraz süresi ve usulü de yine 6183 sayılı Kanun ile belirlenir. Bunun yanında 5510 sayılı Kanun'un 88. Maddesi gereği görevli mahkemeye ilişkin özel düzenleme yapılmıştır. Kurum tarafından düzenlenen ödeme emirlerine itiraz süresi, usulü ve itiraz mercii konuları hakkında daha detaylı bilgi için tıklayınız.

Sonuç

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından düzenlenen idari para cezalarına itiraz süresi on beş gün olup, itiraz mercii, idari para cezasını düzenleyen birimdir. Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatının sık sık değiştiği dikkate alınarak, güncel olmayan makalelerde yer alan bilgilerin dikkate alınmaması gerektiği önemle hatırlatılmalıdır. Sosyal Güvenlik Kurumu düzenlenen ödeme emirlerine itiraz hakkında bilgi almak için buraya, re’sen prim tahakkukuna itiraz hakkında bilgi almak için buraya tıklayabilirsiniz.

Daha fazla bilgi, hukuki danışmanlık ve sorularınız için Whatsapp hattımızdan veya e-mail yoluyla bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz. 18.12.2020

Kadir Uyanık

Av. Kadir Uyanık

Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Ticaret Hukuku alanında yüksek lisans eğitimi görmektedir. Çalışmalarını Ticaret Hukuku ve Şirketler Hukuku alanında yoğunlaştırmıştır.