Konut Sigortasından Kaynaklanan Taleplerde Yetkili Tüketici Hakem Heyeti 

Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin 13.09.2021 tarihli, 2021/14396 E. - 2021/4539 K. sayılı kararı

“Davacı vekili, müvekkiline konut sigortalı evin su basması sonucu oluşan zararının müvekkilince karşılandığını, davalı hesabına 2.396,00 TL ödendiğini, buna rağmen sigortalı tarafça laminantın yeniden yapılması ve eşyaların yenilenmesi istemiyle il tüketici hakem heyetine başvurulduğunu, il hakem heyetince de laminantın yeniden yapılmasına ve sandalye ile mutfak masasının yenisiyle değiştirilmesine karar verildiğini, kararın hukuka aykırı olduğunu beyanla il tüketici hakem kararının iptalini talep etmiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davanın kabulüne, tüketici hakem heyetinin 9.2.2018 tarih ve 005620180000170 sayılı kararının iptaline karar verilmiş, hükmün Adalet Bakanlığı’nın talebi üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından HMK’nın 363.(HUMK'un 427.) maddesi gereğince kanun yararına bozulması talep edilmiştir.

Dava, konut sigortasından kaynaklanan il tüketici hakem heyeti kararının iptali istemine ilişkindir.

28.11.2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan ve 28.05.2014 tarihinde yürürlüğe giren 6502 sayılı “Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun”un (TKHK) 2. maddesinde Kanun'un kapsamı “Bu Kanun, her türlü tüketici işlemi ile tüketiciye yönelik uygulamaları kapsar.” şeklinde açıklanmıştır. Kanun'un “tanımlar” başlıklı 3. maddesinin (l) bendinde ise tüketici işlemi, “Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekalet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dahil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi ifade eder.” biçiminde tanımlanmıştır.

6502 sayılı TKHK'nın 73. maddesi uyarınca tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğacak uyuşmazlıklara ilişkin davalarda tüketici mahkemesi görevli kılınmıştır. Bunun yanında Kanun'un 83. maddesinde de taraflardan birinin tüketicinin oluşturduğu işlemler ile ilgili diğer kanunlarda düzenleme olmasının, bu işlemin tüketici işlemi sayılmasını ve bu Kanunun görev ve yetkiye ilişkin hükümlerinin uygulanmasını engellemeyeceği belirtilmiştir.

Yine 6502 sayılı TKHK'nın 70/3. maddesi gereği “Taraflar, tüketici hakem heyetinin kararlarına karşı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde tüketici hakem heyetinin bulunduğu yerdeki tüketici mahkemesine itiraz edebilir.”

Dava konusu olayda, sigortalının kendi sigortacısı aleyhine başvurduğu il tüketici hakem heyeti kararının iptali için davacı sigorta şirketi tarafından Bingöl Asliye Hukuk Mahkemesi’nde (Tüketici Mahkemesi Sıfatıyla) dava açılmıştır. Bingöl’de ayrı tüketici mahkemesi bulunmadığından Bingöl Asliye Hukuk Mahkemesi’nce davaya tüketici mahkemesi sıfatıyla bakılması gerektiğinin gözetilmemesi doğru görülmemiştir.

Kabule göre de; Genel yetki düzenlemesi karşısında özel yasa olan 6502 sayılı TKHK'nın 68/3. maddesi gereği “Başvurular, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki tüketici hakem heyetine yapılabilir...”

Somut olayda Ankara’da bulunan konutun sigorta poliçesi Bingöl ilinde düzenlenmiş olup sigortalının ikametgah adresi poliçede  tüketici hakem heyeti başvurusunda ve mahkemenin gerekçeli karar başlığında dahi Bingöl olarak görünmektedir. Sigortalı şahıs konut sigortasından kaynaklanan tüketici uyuşmazlığında 6502 sayılı TKHK'nın 68/3. maddesine göre seçimlik hakkını kullanarak Bingöl il tüketici hakem heyetine başvuru yapmıştır. Sigorta şirketince il tüketici hakem heyeti kararının iptalinin istendiği Bingöl asliye hukuk mahkemesince; sigortalının ikamet ettiği Ankara’daki evini su basması nedeniyle Bingöl’de açılan Bingöl tüketici hakem heyeti kararının iptali davasında Bingöl tüketici hakem heyetinin yetkisiz olduğu, yetkisiz olarak verilen kararın kaldırılması gerektiği, Ankara ilinde meydana gelen uyuşmazlığın Bingöl tüketici hakem heyetince sağlıklı sonuçlandırılamayacağından bahisle tüketici hakem heyeti kararının iptaline karar verilmiş ise de; sigortalının seçimlik hakkını kullanarak 6502 sayılı TKHK'nın 68/3. maddesi gereği Bingöl il tüketici hakem heyetine başvurmasında hukuka aykırılık olmadığından mahkeme gerekçesi yerinde olmadığı …”

Sonuç Olarak

Tüketicinin başvuru yapabileceği yetkili tüketici hakem heyeti, kendi yerleşim yeri veya tüketici işleminin yapıldığı (poliçenin imzalandığı) yerdir. Poliçe konusu konut başka bir ilde olmasına rağmen poliçenin düzenlendiği ilde bulunan hakem heyetine başvurmasında hukuka aykırı bir yön yoktur. Zira tüketici işlemi konutun olduğu yerde değil, poliçenin imzalandığı yerde yapılmıştır.

Daha fazla bilgi, hukuki danışmanlık ve sorularınız için Whatsapp hattımızdan veya mail yoluyla bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz. 14.01.2022

Av. Ecenur Tuncel Uyanık

Yazar, İzmir Barosu'na kayıtlı Avukat olup, aynı zamanda Türk Patent ve Marka Kurumu'na kayıtlı yetkili Marka Vekilidir. Marka Hukuku alanında çalışmalarını yoğunlaştırmıştır.